W ramach trwającej już kilkadziesiąt lat współpracy Oddziału Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa w Kielcach ze Słowackim Stowarzyszeniem Strzałowych i Wiertaczy (Slovenska spoloćnost pre trhacie a vrtacie prace) w okresie od 20 do 22 września 2023 roku na Ziemi Świętokrzyskiej przebywała czteroosobowa delegacja tego Stowarzyszenia, w skład której wchodzili:
- Jozef Ruska – dyrektor przedsiębiorstwa „LOMY Carmeuse Slowakia s.r.o.”, prezes Słowackiego Związku Producentów Kruszyw;
- Jaroslaw Malik – członek prezydium Słowackiego Stowarzyszenia Strzałowych i Wiertaczy;
- Juraj Mihalik – dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Koszycach;
- Tomas Ruska – kierownik kopalni „Dubna Skala-Eurovia Kameńolomy a.s.” w Żylinie.
W późnych godzinach popołudniowych pierwszego dnia pobytu wspólnie z sekretarzem Oddziału – Marianem Jasionowskim po przywitaniu pokazaliśmy gościom centrum Kielc. W drugim dniu zwiedziliśmy odkrywkową kopalnię iłów „Józef” w Pałęgach należącą do firmy „GEOL-MIN” Sp. z o.o., zlokalizowaną w odległości około 35 km od Kielc. Dla słowackich górników była to atrakcja, bowiem w ich górzystym kraju wszystkie odkrywkowe kopalnie eksploatują skały lite, głównie andezyty. Kierownik ruchu tego zakładu górniczego – Szymon Bujak - jednocześnie skarbnik tut. Oddziału SITG, miał się czym pochwalić. Fronty eksploatacyjne są tam wręcz podręcznikowo – regularnie i prostolinijnie prowadzone, co w warunkach surowca ilastego nie jest łatwą sztuką. Korzystając z okazji jeszcze raz składam podziękowania Zarządowi Spółki „GEOL-MIN” i Kierownictwu zakładu górniczego za umożliwienie zwiedzenia kopalni i interesującą oprawę pobytu naszych Gości.
W godzinach popołudniowych Koledzy Słowacy zwiedzili unikalny na skale ogólnokrajową amfiteatr w kieleckim „Rezerwacie Kadzielnia” urządzony w wyrobisku dawnej odkrywkowej kopalni wapieni, a także centrum miasta.
Wieczorem w poszerzonym gronie o członków Rady Oddziału Kielce kontynuowaliśmy podczas uroczystej kolacji wizytę SSTVP. Podczas tego spotkania, oprócz zacieśniania koleżeńskich więzi, dużo czasu zajęło wzajemne przedstawianie uwarunkowań odkrywkowej eksploatacji złóż kopalin w obydwóch krajach, w tym problemów i trudności w codziennej pracy górniczej. Górnicy słowaccy muszą podobnie jak u nas, a może jeszcze bardziej, borykać się ze środowiskowymi ograniczeniami i zakazami dla działalności wydobywczej. Przykładowo projekt w zakresie planowanej eksploatacji złoża jest analizowany przez wielu specjalistów z zakresu ochrony poszczególnych elementów środowiska i oceniany w aspekcie wpływu przyszłej działalności górniczej na faunę (odrębnie ptaki, zwierzęta lądowe, wodne), florę i powietrze atmosferyczne.
W ostatnim dniu pobytu Koledzy Słowacy zwiedzili atrakcje w Centrum Geoedukacji Geonatury Kielce. Jest to obiekt usytuowany w „Rezerwacie Wietrznia” na skraju dawnej odkrywkowej kopalni wapieni w Kielcach, gdzie można podziwiać rekonstrukcję dna dewońskiego morza z niezwykłymi organizmami, które je zamieszkiwały. Specjalne dioramy z modelami ówczesnych zwierząt wprowadzają zwiedzających w świat płytkich lagun, koralowych raf i głębokich mórz sprzed 360 milionów lat. Artystyczne wyobrażenie dewońskiego świata poparte jest naukowymi opisami i autentycznymi skamieniałościami stanowiącymi jego kopalny zapis. Dodatkową atrakcją była wirtualna podróż w specjalnej Kapsule 5D do wnętrza Ziemi. Atrakcje na "Wietrzni” wywarły duże wrażenie i wszyscy byli nimi wręcz zauroczeni. W tym miejscu kolejny raz dziękuje kierownikowi Centrum Geoedukacji – Michałowi Porosowi za gościnność i profesjonalne przedstawienie obiektu i eksponatów Centrum.
Czas szybko minął i we wczesnych godzinach popołudniowych pożegnaliśmy się, mówiąc do zobaczenia w przyszłym roku.
Marzena Bakalarz-Doropowicz